14. Czy kosmetyki są bezpieczne? Czyli lista substancji zakazanych!

To, że należy czytać etykiety m.in. na żywności nie jest dla nas żadną nowością. Ale jeśli chodzi o kosmetyki stanowi to wyzwanie, ze względu na to, że często skład nie jest podawany w języku polskim a po drugie producent zastrzega sobie skład, tak aby nikt nie mógł odtworzyć jego produktu. W konsekwencji nie do końca wiemy co stosujemy.

Sytuację podsyca fakt, że w 2017 roku w Missouri (USA), sąd wydał wyrok w sprawie kobiety, która zachorowała na raka jajnika i powiązała swoją chorobę z produktem stosowanym przez nią przez długi czas, a zawierającym talk. Czy zatem produkty zawierające talk są bezpieczne? Odpowiedz znajdziesz poniżej. 

Bardzo często dochodzi do sytuacji, że talk zawiera azbest. Dlaczego? Ponieważ w naturalnych warunkach, azbest znajduje się w talku i nawet podczas przetworzenia istnieje duże ryzyko, że nadal w nim pozostanie. Gdy włókna azbestowe dostaną się do organizmu człowieka najprawdopodobniej już w nim pozostaną, powodując stany zapalne i uszkodzenia genetyczne. Często dochodzi do agresywnych postaci nowotworów. Na ten moment w ok 2000 produktów znajduje się talk, nawet w pudrach dla dzieci. Wykazano, że w 14,2% kosmetyków zawierających talk, znajdował się azbest. 

Inne związki będące niepożądane w kosmetykach:

- parabeny - występują m.in. mydłach, kremach, kosmetykach do golenia, do demakijażu i pastach do zębów. Kumulują się w skórze, kiedy kosmetyk zawierający paraben w  swoich składzie jest dłużej stosowany. Mogą powodować reakcje alergiczne w niektórych typach cery. Wykazano w badaniach in vitro, że niektóre z nich mogą zwiększać zachorowalność na raka piersi.

- ftalany - mają wpływ na układ nerwowy i immunologiczny ale też na równowagę hormonalną, ponadto może pływać na funkcjonowanie układu rozrodczego i wywoływać reakcje alergiczne.

- konserwanty: parabeny (jak wyżej), kwas borowy, tiomersal, formalina - głównie działanie alergizujące - skórna alergia kontaktowa

- triclosan - konserwant, środek przeciwbakteryjny, w USA jest zakaz stosowania tego związku od 2017 roku. Wiąże się go z uszkodzeniami mięśnia sercowego, nowotworami wątroby i piersi, hamowaniem produkcji hormonów tarczycy. 

- SLS - najczęściej występuje w szamponach, płynach i żelach do kąpieli. A ponadto w pastach do zębów i piankach do golenia. Powoduje stany alergiczne i podrażnienie, powoduje usuwanie warstwy lipidowej z naskórka. Powodują podrażnienia skóry i wiele alergii skórnych. 

- SLES - podobnie jak SLS mogą powodować podrażnienia i alergie skórne. Podczas jego produkcji może dość do zanieczyszczeń 1,4-dioksyną, która jest czynnikiem potencjalnie rakotwórczym.

- silikony - nie mają żadnych konkretnych właściwości, w tym regeneracyjnych, odżywiających czy wzmacniających skórę. 

- aluminium (glin) - odpowiada za wiele działań niepożądanych jak np. przyczynianie się do rozwoju choroby Alzheimera, raka piersi, wpływa na zaburzenia termoregulacji czy też posądzany o wywoływanie raka piersi

- barwniki - jak sama nazwa mówi, główną funkcją tych związków jest nadanie barwy, więc podobnie jak silikony nie mają istotnego znaczenia na funkcjonowanie skóry. Chemiczne barwniki możemy zastąpić tymi naturalnymi.

- glikol propylenowy - podrażnienia skóry i oczu

- PEG-I - osoby ze skórą atopową powinny unikać tego związku z tego względu, że związek ten przenika przez skórę i może powodować stany zapalne

- bronopol - jest środkiem przeciwbakteryjnym stosowanym do płynów do naczyń. Często jest niewłaściwie spłukiwany przez co obecność w organizmie człowieka. Bronopol jest związkiem problematycznym ze względu na tworzenie w określonych warunkach nitrozoamin, może również wyzwalać azotyny i formaldehyd. Związki te oprócz działania redukcyjnego na bakterie Gram - ujemne w jelitach, działają rakotwórczo.

- filtry UV - najważniejszym powodem, dla którego nie powinno stosować się tych substancji to to, że promienie słoneczne nie trafiają wgłąb skóry i następuje zaburzenie produkcji witaminy D3.

- dioksany - wykazują działanie mutagenne i teratogenne, są na liście substancji zakazanych w tworzeniu kosmetyków. Łatwo kumulują się w tkance tłuszczowej.

- metale ciężkie tj. arsen, rtęć, ołów, kadm, nikiel, chrom, tytan czy beryl - powodują silne alergie, ale również wnikają do organizmu powodując inne układowe zaburzenia, ponadto mają długi czas połowiczego rozpadu

- parafiny - powoduje, że skóra nie jest w stanie samodzielnie się regenerować. Zaburza jej funkcjonowanie i właściwości.

- oleje mineralne - tworzą nieprzepuszczalną warstwę na skórze, powodują powstawanie zaskórników, a także blokują gruczoły potowe. 

- metylochloroizotiazolinon - występuje w szamponach i detergentach, jest neurotoksyczny, wykazano, że może mieć związek z chorobą Alzheimera i stwardnieniem rozsianym. Od 2016 roku zakazany w Kanadzie. 

- formaldehyd jest związkiem występującym w wielu kosmetykach a dodatkowo łączy się go z rozwojem nowotworów m.in. głównie białaczek, ziarnicy złośliwej. W wyniku styku ze skórą, może doprowadzać do np. stanów alergicznych, uczuleń, oparzeń skóry, czy wypadania włosów. Jest zakwalifikowany jako substancja rakotwórcza.

- ester etylowy kwasu p-hydroksybenzoesowego (E214) - odpowiedzialny za reakcje uczuleniowe, kontaktowe zapalenie skóry, trądzik różowaty, silnie przenika przez skórę, gromadzi się w tkankach gruczołowych głównie w sutkach.

Podsumowując, wybierajmy sprawdzone marki i odpowiednie produkty. Najważniejsze, żeby czytać etykiety i być świadomym!

Bibliografia

https://polish.mercola.com/sites/articles/archive/2021/01/27/azbest-w-talku-kosmetycznym.aspx

Marek Skoczylas "Zneutralizuj chemię z pożywienia i odzyskaj zdrowie" wydanie II

https://www.kosmopedia.org/bezpieczenstwo/czarna-lista-skladnikow-kosmetycznych/talk/

https://ekonsument.pl/a67101_niebezpieczne_ftalany.html

Marion Schimmelpfennig - Niebezpieczne kosmetyki - Białystok 2019

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6627926/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23474447/

http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-2072fac8-ce41-4085-afe6-43c95b46a69d

http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.6-1.pdf

https://www.proquest.com/openview/03399acf7ad7b7378c0405c229b65cb9/1?pq-origsite=gscholar&cbl=5221235

http://www.phie.pl/pdf/phe-2008/phe-2008-1-030.pdf

https://maganda.pl/public/upload/news/14/1600626356Efektywno_i_bezpiecze_stwo_stosowania_paraben_w_phe_2012_4_647.pdf

https://www.infodent24.pl/lexdentpost/triclosan-zakaz-stosowania,105854.html

https://spaandmore.pl/wellness/konserwanty-w-kosmetykach/

https://www.orientana.pl/niepozadane-skladniki-w-kosmetykach-na-co-uwazac/

https://apteline.pl/artykuly/barwniki-w-kosmetykach-rodzaje-i-dzialanie

https://gemini.pl/poradnik/uroda/glikol-polietylenowy-peg-w-kosmetykach-czy-jest-szkodliwy/

https://biotechnologia.pl/kosmetologia/substancje-ktore-moga-szkodzic-w-kosmetykach,17315

https://biotechnologia.pl/kosmetologia/dioksyny-w-kosmetykach,16745

https://www.badania-medyczne.pl/kosmetyki-filtrami-uv-moga-byc-grozne/

https://www.lifelinediag.eu/pielegnacja-urody-niebezpieczna-dla-zdrowia-czyli-szkodliwe-pierwiastki-w-kosmetykach/